19 styczeń 2025 17:35

Znaczenie poprawnie wykonanego projektu w osiągnięciu perfekcyjnego rezultatu – podstawowe zasady projektowania w Exocad

5 min czytania
Technologia CAD/CAM zrewolucjonizowała proces wykonywania stałych uzupełnień protetycznych, takich jak nakłady, licówki, korony, mosty oraz złożone konstrukcje na implantach czy prace kombinowane oparte na koronach teleskopowych. Dynamiczny rozwój rynku technik dentystycznych otwiera nowe możliwości, wprowadzając innowacyjne rozwiązania, które nie tylko ułatwiają pracę, ale również zwiększają jej precyzję i efektywność.
Kluczem do sukcesu w technologii CAD/CAM jest odpowiednie zaplanowanie oraz dokładne wykonanie projektu cyfrowego. Dzięki temu możliwe jest osiągnięcie doskonałych rezultatów, które spełniają zarówno oczekiwania pacjentów, jak i wysokie standardy estetyczne oraz funkcjonalne. W artykule przedstawimy pięć podstawowych kroków, na które przede wszystkim należy zwrócić uwagę podczas rozpoczynania projektowania zarówno pojedycznych, jak i rozległych konstrukcji.

Projektowanie podbudowy do licowania ceramiką

Przed rozpoczęciem projektowania pracy opartej na podbudowie licowanej ceramiką, kluczowe jest dokładne przygotowanie i ocena modeli wyjściowych. Należy sprawdzić, czy otrzymane modele i skany dokładnie obrazują linię granicy preparacji oraz właściwe relacje między szczęką a żuchwą.

Ocena granicy preparacji

Pierwszym krokiem jest wyznaczenie linii granicy preparacji na modelu gipsowym lub skanie wewnątrzustnym, co gwarantuje szczelność korony na filarze zębowym. Precyzyjne odwzorowanie tej granicy pozwala na stworzenie pracy dopasowanej do warunków jamy ustnej pacjenta.
fot. 1 - Wyznaczanie granicy preparacji.

Dostosowanie parametrów dla materiału

Kolejnym etapem jest ustawienie odpowiednich parametrów projektowych, uwzględniających właściwości materiałów używanych do wykonania podbudowy. Wartości te różnią się w zależności od metody – frezowania lub spiekania – oraz wymagań producenta dotyczących minimalnych grubości podbudowy czy przestrzeni na warstwę ceramiczną (w przypadku zlecenia plików w Naszym Centrum Frezowania wszystkie parametry dostępne są na naszej stronie internetowej).

Modelowanie anatomicznej części uzupełnienia

Projektując anatomiczną część uzupełnienia, należy uwzględnić warunki zgryzowe pacjenta, strukturę uzębienia i wymiary. Model anatomiczny powinien zachować charakterystyczny kształt zęba, przebieg linii guzków i ich wysokość. Przy projektowaniu trzeba zadbać o odpowiednią redukcję modelu, aby zapewnić wystarczającą przestrzeń na warstwę ceramiczną.
fot. 2 - Zredukowana podbudowa względem ustawionych anatomicznie zębów z zachowaniem miejsca na licowanie ceramiką.

Minimalne grubości i parametry materiałowe

Ważne jest, by nie przekraczać minimalnej grubości podbudowy i zachować optymalne wymiary, zgodne z wytycznymi dla wybranego materiału. Ilość miejsca na ceramikę i wartości minimalne będą różniły się w zależności od rodzaju materiału docelowego oraz indywidualnych predyspozycji technika napalającego ceramikę.
fot. 3 - Etap ustawiania minimalnej grubości w zależności od wybranego materiału oraz wartości miejsca na cement.

Konstrukcje wielopunktowe - mosty

Podczas projektowania małych mostów czy rozległych konstrukcji należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią powierzchnię styku łączeń między zębami filarowymi a przęsłem mostu. Odpowiednie wymiary minimalizują ryzyko deformacji lub pęknięć docelowej konstrukcji, zapewniając jej trwałość.
fot. 4 - Etap projektowania łączeń mostu z zachowaniem odpowiedniej grubości oraz szerokości konektorów w celu wyeliminowania odkształcania się konstrukcji na dalszych etapach pracy.

Przemyślany proces projektowania, zgodny z powyższymi zasadami, pozwala stworzyć uzupełnienia protetyczne idealnie dopasowane do potrzeb pacjenta oraz wymogów technologicznych.

Projektowanie prac pełnoanatomicznych

Współczesna technologia CAD/CAM coraz częściej pozwala na wykonywanie prac pełnoanatomicznych, które znajdują zastosowanie zarówno w uzupełnieniach stałych, jak i tymczasowych. Zrozumienie najistotniejszych aspektów projektowania pełnokonturowych uzupełnień jest kluczowe dla osiągnięcia najlepszych rezultatów.

Dokładność skanów i warunki zwarciowe

Podczas planowania pracy pełnoanatomicznej kluczowe jest zapewnienie precyzyjnych warunków zwarciowych oraz jakości skanów wewnątrzustnych lub wycisków, które posłużą do wykonania modeli gipsowych. Dokładność danych wejściowych wpływa bezpośrednio na jakość końcowego efektu, co ma znaczenie zarówno dla pacjenta, jak i lekarza.
fot. 5 - Kontakt zębów z antagonistą, poprawnie zagryzione zwarcie.

fot. 6 - Kontakt zębów z antagonistą, poprawnie zagryzione zwarcie.

fot. 7 - Kontakt zębów z antagonistą, poprawnie zagryzione zwarcie.

Granica preparacji i jej znaczenie

Granica preparacji odgrywa istotną rolę w projektowaniu uzupełnień. Odsłonięcie stopni szlifowania za pomocą nitki retrakcyjnej zapewnia lepsze odwzorowanie w skanie wewnątrzustnym i pozwala na precyzyjne dopasowanie pracy, co gwarantuje szczelność i trwałość uzupełnienia.
fot. 8 - Artefakty na granicy preparacji uniemożliwiające poprawne wyznaczenie linii preparacji - skan wewnątrzustny.

fot. 9 - Poprawnie uwidoczniona granica preparacji ze skanów wewnątrzustnych, umożliwiająca dokładne wyznaczenie linii granicy preparacji.

Wykorzystanie bibliotek zębów w oprogramowaniu CAD

Oprogramowanie CAD dostarcza szeroki wybór bibliotek zębów, które umożliwiają szybkie i precyzyjne dopasowanie kształtu zębów do indywidualnych potrzeb pacjenta. Dzięki temu projektowanie prac pełnoanatomicznych, takich jak pojedyncze zęby, kilkupunktowe mosty czy pełne łuki zębowe, jest znacznie szybsze i efektywniejsze.
fot. 10 - Szeroki wybór bibliotek przeznaczonych do projektowania prac anatomicznych.

Projektowanie mostów pełnoanatomicznych

Podczas projektowania mostów należy zwrócić szczególną uwagę na grubość ścian konstrukcji zgodnie z zaleceniami producenta. W miejscach najbardziej narażonych na obciążenie konieczne jest odpowiednie pogrubienie łączeń, aby zapobiec ryzyku pęknięć i uszkodzeń.
fot. 11 - Gotowy most anatomiczny do frezowania z PMMA.

fot. 12 - Gotowy most anatomiczny do frezowania z PMMA.

Trwałość i estetyka projektu

Odpowiednio zaprojektowana praca pełnokonturowa nie tylko spełnia wymagania estetyczne, ale również zapewnia trwałość i wytrzymałość na lata. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii i narzędzi dostępnych w oprogramowaniu CAD/CAM, proces ten staje się prostszy, bardziej precyzyjny i mniej czasochłonny.
fot. 13 - Gotowa praca pełnokonturowa do frezowania w cyrkonie.

Technologia CAD/CAM otwiera przed specjalistami nowe możliwości, pozwalając na realizację prac protetycznych na najwyższym poziomie precyzji i estetyki. Przemyślane projektowanie pełnoanatomicznych uzupełnień gwarantuje zadowolenie pacjenta i długotrwałość wykonanej pracy.